Trần Hưng Đạo (1300) tên thật là Trần Quốc Tuấn, con trai của An Sinh Vương Trần Liễu, cháu gọi hoàng đế mở đầu triều Trần (Trần Thái Tông) bằng chú ruột. Ông được ban tước hiệu Hưng Đạo Vương nên còn được gọi là Trần Hưng Đạo.

Trần Quốc Tuấn có dung mạo anh tuấn, văn võ song toàn. Cha ông suốt đời không quên chuyện người vợ yêu đang có thai bị Thái sư Trần Thủ Độ ép phải bỏ chồng để lấy Trần Thái Tông, vì thế hận lây Trần Thái Tông. Trước khi chết, ông dặn dò Trần Quốc Tuấn phải giành lấy ngai vàng thì ông mới yên lòng nhắm mát. Trần Quốc Tuấn nhớ kỹ nhưng không cho lời đó là phải.

Được phong tước Hưng Đạo Vương, ông càng hết sức giữ mình, tránh gây hiềm khích với quý tộc, quan lại trong triều. Khi giặc Mông Cổ xâm phạm bờ cõi năm 1258, ông được giao nhiệm vụ chỉ huy các đạo quân bảo vệ biên giới. Ông đã góp công không nhỏ trong chiến thắng chung của quân dân ta năm ấy.

Trong hai cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1285 và 1287-1288, Trần Hưng Đạo được triều đình tin cậy giao trọng trách thống lĩnh toàn quân. Ông là linh hồn của cả hai lần kháng chiến, là nhà chính trị và quân sự đại tài, đã tạo được khối đoàn kết nhất trí cao trong nội bộ triều Trần và trực tiếp hoạch định sách lược đánh địch. Các chiến thắng lẫy lừng của quân dân triều Trần đều có dấu ấn đậm nét của ông.

Trần Hưng Đạo hai lần đại phá quân Nguyên nên được triều đình đặc biệt trọng thị. Nhà Trần từng lập đền thờ ông ngay khi ông còn sống.

Ông được hoàng đế ban đặc quyền muốn phong tước cho ai thì phong nhưng chưa từng sử dụng để tránh sự vượt quyền triều đình. Ông là cha đẻ của tư tưởng “phụ tử chi binh”, xem binh lính như người nhà nên được tướng sĩ dưới quyền hết mực trung thành và quý trọng. Ông lại biết chiêu hiền đãi sĩ nên quy tụ được nhiều nhân tài cả văn lẫn võ dưới trướng. Mãnh tướng như Phạm Ngũ Lão, văn thần lão luyện như Trương Hán Siêu vốn là môn khách của ông. Bốn con trai của ông và cả các gia nô như Yết Kiêu, Dã Tượng đều trở thành các dũng tướng của triều đình.

Trần Hưng Đạo là tác giả của áng thiên cổ hùng văn Hịch tướng sĩ. Ông còn tổng kết kinh nghiệm chiến tranh các đời để viết nên bộ binh thư lừng danh là Binh thư yếu lược.

Ông nhận thức sâu sắc về sức mạnh to lớn của Nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Trước khi lâm chung, ông đã dặn dò cháu ngoại là Hoàng đế Trần Anh Tông rằng: "Khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc, đó là thượng sách giữ nước” . Di ngôn kết tinh tư tưởng chính trị của ông về vai trò của Nhân dân và sự trường tồn của quốc gia đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

Sau khi mất, ông được triều đình và Nhân dân phụng thờ. Trong tâm khảm của dân ta, ông đã trở thành một vị thánh - Đức Thánh Trần - luôn phù trì cho dân tộc và đất nước. Tên tuổi cùa ông mãi được lưu truyền trong lịch sử.

Tài liệu tham khảo: Những điều cần biết về lịch sử Việt Nam (Hỏi - đáp) (Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật).

TỔNG ĐÀI DỊCH VỤ CÔNG tiếp tục đăng tải Những điều cần biết về lịch sử Việt Nam (Hỏi - đáp).

Chi tiết các câu hỏi – trả lời khác, Quý anh/chị vui lòng liên hệ đường dây nóng 0236 1022 để được cung cấp (cước gọi điện 200đ+/phút, KHÔNG THU PHÍ PHỤC VỤ).